Wprowadzenie

Ceny paliw to nie jedyny czynnik, który determinuje wysokość jednostkowych kosztów zmiennych (JKZ) przy produkcji energii elektrycznej. Coraz większe znaczenie zyskuje system handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla (EUA). Ten mechanizm, wprowadzony w ramach unijnego systemu handlu emisjami (EU ETS), ma na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i przyspieszenie transformacji energetycznej. W tym artykule przyjrzymy się bliżej, w jaki sposób ceny uprawnień EUA wpływają na JKZ wytwarzania energii elektrycznej oraz jakie są tego konsekwencje dla producentów energii i konsumentów.

Jak działają uprawnienia do emisji CO₂?

Każdy podmiot emitujący określoną ilość CO₂ musi posiadać odpowiednią liczbę uprawnień. Firmy mogą kupować lub sprzedawać te uprawnienia na specjalnej giełdzie. Ceny uprawnień są kształtowane przez popyt i podaż, a ich wysokość zależy od wielu czynników, takich jak:

• Ambicje klimatyczne UE: Im bardziej ambitne cele redukcji emisji, tym większy popyt na uprawnienia i wyższe ich ceny.
• Cena paliw: Wysokie ceny paliw mogą skłaniać przedsiębiorstwa do ograniczenia produkcji, co prowadzi do zmniejszenia podaży uprawnień i wzrostu ich cen.
• Innowacje technologiczne: Rozwój technologii niskoemisyjnych może zwiększyć podaż uprawnień i obniżyć ich ceny.
• Regulacyjne zmiany: Zmiany w systemie EU ETS mogą mieć istotny wpływ na ceny uprawnień.

Wpływ cen uprawnień EUA na JKZ

Koszt zakupu uprawnień do emisji CO₂ to dodatkowy wydatek, który muszą ponieść producenci energii elektrycznej. W przypadku technologii wytwarzania energii o wysokiej emisyjności, takich jak elektrownie węglowe, koszt ten stanowi znaczną część całkowitych kosztów produkcji. W konsekwencji, wzrost cen uprawnień bezpośrednio przekłada się na wzrost JKZ wytwarzania energii elektrycznej.

Konsekwencje dla producentów energii i konsumentów

• Zmiana konkurencyjności technologii: Wzrost cen uprawnień sprawia, że technologie niskoemisyjne, takie jak odnawialne źródła energii, stają się bardziej konkurencyjne w stosunku do technologii węglowych.
• Inwestycje w technologie niskoemisyjne: Producenci energii są zmuszeni do zwiększania inwestycji w technologie niskoemisyjne, aby obniżyć koszty zakupu uprawnień i pozostać konkurencyjnymi.
• Wzrost cen energii elektrycznej: Wzrost JKZ wytwarzania energii elektrycznej prowadzi do podwyżek cen energii dla odbiorców końcowych.
• Transfer kosztów: Koszty związane z zakupem uprawnień do emisji CO₂ są w pewnym stopniu przenoszone na konsumentów w postaci wyższych rachunków za prąd.

Podsumowanie

Ceny uprawnień do emisji CO₂ to coraz ważniejszy czynnik wpływający na koszty produkcji energii elektrycznej. Wzrost tych cen przyspiesza transformację energetyczną i zmniejsza emisję gazów cieplarnianych. Jednocześnie, powoduje wzrost cen energii elektrycznej dla konsumentów. Zrozumienie mechanizmów działania systemu handlu uprawnieniami jest kluczowe dla oceny jego wpływu na rynek energii i podejmowania decyzji dotyczących przyszłości energetyki.

Zainteresował Cię ten temat? Skontaktuj się z Krajowym Instytutem Doradztwa Energetycznego.